2 YILDA EKMEK FİYATLARI NEDEN BU KADAR ARTIŞ YAPTI
Dün, 2021 yılının 10 Arlaık günü ile 9 Mayıs 2024
arasında İstanbul'da fırıncıların ekmeğe aldıkları
zamları listeledim. Görüleceği üzere zaman zaman
alınan kararlar dışında da piyasada değişik fiyatlara
rastlamak olası.
Tarih sırasına baktığımızda; Haziran 2022'de 230
gram ekmek 3 TL'den satılırken (kilogramı 13 TL),
Haziran 2024'te 250 gram ekmek için 15 TL (kilogram
60 TL) fiyata ısrar ediliyor.Bu zam oranlarına göre
2 yıllık fiyat artış oranı yüzde 361 çıkıyor. Resmi
açıklanan karara göre bile 50 TL'lik fiyatla artış yüzde
285 oluyor.
....................
Şimdi merak ediyor ve soruyorum;
İKİ YIL İÇİNDE HANGİ GİRDİ FİYATLARI BU
ORANDA ARTMIŞTIR?
..................
ASGARİ ÜCRET Mİ?
KİRALAR MI?
UN FİYATLARI MI?
................
İşte yanıtları...
Brüt asgari ücret 2022 yılında 6 bin 471
(net 5 bin 500 TL)
2024 yılında brüt 20 bin iki TL.(net 17 bin 2 TL).
Artış oranı 2 yılın sonunda yüzde 209'dur.
..................
Kira artışı ilk yıl yüzde 63,72 oranında,ikinci yıl
(Haziran 2024) de yüzde 62,51 oranında
gerçekleştiğinden, birleşik artış oranı yüzde 166
çıkıyor.
.................
Gelelim un fiyatlarında yaşanan 2 yıllık fiyat
artışına.
Ekmeklik 50 kg çuval un Temmuz 2022 ortalama
aylık fiyat 360,52 (Polatlı Ticaret Borsası) güncel
fiyatı ise 840 lira (Ova un) olup,2 yıllık artış oranı
YÜZDE 133 çıkıyor.
..................
Asgari ücret,kira ve un fiyatlarındaki artış dışı
girdilerin de yüzde 200 arttığını varsayalım,ekmek
fiyatında son 2 yılda oluşan tabloyu maliyet artışı
ile açıklamak olanaksızdır.
.................
Şimdi merak ettiğimiz soryuların yanıtları belli
olduğuna göre asıl nedeni bulalım... Hem de yetkili
bir ağızdan öğrenelim...
................
Mayıs başında;Ekmek Üreticileri İşverenleri Sendikası
Genel Başkanı Cihan Kolivar,artan girdiler nedeniyle
15 Mayıs'tan sonra İstanbul'da ekmeğin kilogramının
60 liraya çıkabileceğini söylediğini anımsayalım.
.............
Başkan Kolivar;"Ekmeğe bu zam şöyle yansıyacak,
fakir bölgelerde 250 gr ekmek 12,5 lira olacak.Ama
alım gücü yüksek olan,kiraların fazla olduğu Beşiktaş,
Kadıköy,Üsküdar gibi merkezi yerlerdeki ilçelerde
250 gr ekmek 15 lira olacak" demişti.
................
Gerekçe olarak şunları söylemişti....
"Ben fırınımdaki aynı işçi,aynı kira,aynı sigorta,
aynı yakıtla 12-13 bin ekmek yapabilirim.Ama şimdi
2500-3000 ekmek yapabiliyorum."
.................
BAŞKAN ŞUNU DEMEK İSTEDİ;Küçük işletmeler
nedeniyle birim maliyet yükseldiği için bu verimsizliğin
faturasını da TÜKETİCİ ÖDESİN. Haklı kapasite
kullanım oranı düşen bir işletme hayatta kalamaz.