HAZİRAN’DAN SONRA ENFLASYON DÜŞECEK Mİ?
2023 yılının TEMMUZ ve AĞUSTOS aylarına
ait anormal yüksek çıkan AYLIK ENFLASYON
oranlarının SİSTEMDEN ÇIKACAK OLMASINA
dayanan BAZ ETKİSİNDEN ENFLASYON
DÜŞECEK diye bekleniyor...
Dikkat ederseniz son günlerde bazı siyasilerin
dilinden düşmeyen bir söz var;"HAZİRAN'DAN
SONRA ENFLASYON DÜŞECEK" şeklinde...
Peki bu tür sözlerde gerçeklik payı varmı,diye
merak edenler vardır...
Yanıtım;
KISMEN VAR.Ancak ne yüzde 50'ye gelen
politika faizinden ne de enflasyonla mücadelede
kzanılmış herhangi bir nedenden kaynaklanmış
şekilde değil...
..............
Yazımın girişinde belirttiğim gibi 2023 yılının
Temmuz ve Ağustos aylarında yaşanan anormal
yüksek enflasyon oranlarının sistemden çıkacak
olmasına dayanan BAZ ETKİSİNDEN kısmen
DÜŞECEK.
.............
Peki,daha sonraki aylarda ne olabilir?
.........
Şunu kesin olarak söylemeliyim; şimdiye kadar
ne olduysa aynı şekilde sürecektir...
,,,,,,,,,,,,,
Konuyu biraz daha açalım...
.................
Geçmişteki enflasyon oranları gelecekteki
enflasyon oranlarını etkileyebilir.Yani
geçmişteki yüksek enflasyonun,gelecekteki
enflasyon oranlarını baz etkisiyle aşağı
çekecek ya da yukarı iteceği çok önceden
tahmin edilebilir.
..................
Çok sayıda okur BAZ ETKİSİNİN anlamını
merak ediyor olabilir.
Nedir bu BAZ ETKİSİ?
.............
BAZ ETKİSİ (İNGİLİZCESİ BASE EFFECT),
karşılaştırma yapılacak iki farklı dönemden,
bir önceki dönemde yaşanan aşırı yükselme
ya da düşüşün sonraki dönemin sonuçları
üzerinde yarattığı etkiye denir.
............
İlgili ayın enflasyon verisi hesaplanırken,bir
yıl öncenin AYNI AYINDAKİ GENEL FİYATLAR
SEVİYESİNİN YÜZDESEL FARKI ALINIR.
O bir önceki yılın ilgili ayındaki referans alınan
değer düşükse yüksek değişim oranı yaratır.
Tersine ÖNCEKİ YILIN AYNI AYINDA DAHA
YÜKSEKSE BU SEFER DE DÜŞÜK BİR
DEĞİŞİM ORANI YARATIR.
..........
Örneğin;
Ağustos ayı başında açıklanacak olan
TEMMUZ AYI TÜFE hesabından bir yıl önceki
aynı ayın YÜZDE 9,49'luk oranı buharlaşır,
onun yerine YÜZDE 3-4 arası bir oran sisteme
yerleşir.
Böylece düşüşün birinci etabı yıllık enflasyonu
da DÜŞÜRECEK ŞEKİLDE TAMAMLANMIŞ
OLUR.
